Rozbudowa systemów informowania i ostrzegania o zagrożeniach w szczególności powodziowych dla Gdańska i Sopotu

Rozbudowa systemów informowania i ostrzegania o zagrożeniach w szczególności powodziowych dla Gdańska i Sopotu

Zdjęcie plakatu prezentowanego podczas konferencji poświęconej realizacji projektu: „Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców”,  fot. Kazimierz Netka

Źródło: https://netka.gda.pl/zmiany-klimatyczne-na-ziemi-spowodowaly-ze-pojawil-sie-nowy-kataklizm-powodzie-miejskie-oddzial-morski-imgw-w-gdyni-przygotowuje-nadbaltyckie-polskie-miasta-do-radzenia-sobie-z-tymi-powodziami-wdr/

Powódź z 9 lipca 2001 roku w Gdańsku – zalane toru przy Dworcu Głównym w Gdańsku

Źródło: https://historia.trojmiasto.pl/Mija-18-lat-od-wielkiej-powodzi-w-Gdansku-n136121.html#

Budowa nowoczesnego, jednolitego, w pełni cyfrowego systemu alarmowania wraz z systemem monitoringu środowiska w celu umożliwienia skutecznego powiadamiania o zagrożeniu mieszkańców Gdańska i Sopotu.

Gospodarka wodna
Zdrowie publiczne

Powodzie
Opady nawalne

Działania na terenie Gdańska:

• Rozbudowa stacji hydrologicznych monitorujących poziom wody w zbiornikach retencyjnych i ciekach – zakup i instalacja 55 szt.;
• Rozbudowa stacji pomiarowych z deszczomierzami – zakup i instalacja 19 szt.;
• Zakup i instalacja 1 stacji meteorologicznej;
• Rozbudowa systemu alarmowania i ostrzegania poprzez zakup i instalację 55 szt. syren alarmowych z wyposażeniem;
• Rozbudowa istniejących syren elektroakustycznych o możliwości cyfrowego sterowania;
• Zakup oprogramowania umożliwiającego sterowanie syrenami;
• Konfiguracja systemu;

Działania na terenie Sopotu:

• Rozbudowa stacji hydrologicznych monitorujących poziom wody w zbiornikach retencyjnych – 3 szt.;
• Zakup i instalacja 4 stacji meteorologicznych;
• Rozbudowa centrali sterowania syrenami wraz z aktualizacją oprogramowania w celu umożliwienia sterowania syrenami analogowymi i cyfrowymi;
• Zakup i instalacja 3 syren alarmowych wraz z wyposażeniem i włączenie ich do systemu informowania, alarmowania i ostrzegania o zagrożeniach Gminy Miasta Sopotu;
• Zakup i instalacja oprogramowania pozwalającego na sterowanie syrenami z wynośnego punktu kierowania;
• Konfiguracja systemu.

System pozwala na bieżącą ocenę sytuacji powodziowej oraz prognozowanie rozwoju zjawisk. Zapewnia automatyczną dostępność jednolitych, aktualnych danych dla wszystkich zainteresowanych. Gromadzone dane wykorzystują m.in. Miejskie Zespoły Zarządzania Kryzysowego przy określaniu niezbędnych działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom, w tym konieczności zaangażowania określonych sił i środków do ich realizacji. Realizacja projektu pozwoliła na wzrost poziomu interoperacyjności służb ratowniczych na obszarze obu miast, lepsze planowanie i wykorzystanie dostępnych zasobów i infrastruktury. Tym samym nastąpił wzrost poziomu bezpieczeństwa mieszkańców wynikający z możliwości szybszego reagowania odpowiednich służb i opanowania powstających zagrożeń.

Funkcjonowanie systemu alarmowania i monitorowania środowiska, poprzez właściwe zarządzanie pozwala również na obniżenie ryzyka wystąpienia szkód w środowisku naturalnym i infrastrukturze miejskiej. Pozyskane dane pomiarowe mogą być także wykorzystywane przy opracowywaniu i aktualizacji miejskich planów adaptacji do zmian klimatu.

Dane pomiarowe pozyskane z sieci monitoringu są dostępne dla wszystkich zainteresowanych na stronach internetowych: https://pomiary.gdanskiewody.pl/home/rain.

Położenie geograficzne Gdańska i Sopotu oraz obserwowane i prognozowane coraz częstsze występowanie ekstremalnych zjawisk meteorologicznych (m.in. opadów nawalnych) spowodowały istotny wzrost zagrożenia powodziami na terenie miast. W minionych latach wielokrotnie notowano znaczne straty wynikające z podtopień i powodzi. Wskazywano również ofiary śmiertelne wśród ludzi. Skala powstających szkód była znaczna nie tylko ze względu na natężenie opadów, ale także stan techniczny sieci kanalizacyjnej oraz brak szczegółowych informacji na temat przestrzennego występowania zjawisk meteorologicznych.

Działania podejmowane przez władze Gdańska wynikają m.in. z analiz prowadzonych w ramach projektu pn. Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców (MPA 44), realizowanego przez konsorcjum: IOŚ-PIB, IMGW-PIB, IETU, ARCADIS.

Pierwszym, bardzo istotnym etapem podjętych działań była modernizacja systemu odprowadzania wód opadowych, w tym rozwój małej retencji. Prace te nie były realizowane w zakresie przedstawionego tutaj projektu, są z nim jednak nierozerwalnie związane. Kolejnym etapem była budowa lokalnego systemu monitoringu i ostrzegania.

Projekt techniczny rozbudowy systemu został opracowany przez firmę wyłonioną zgodnie z Prawem zamówień publicznych. Firma ta odpowiedzialna była również za realizację prac, rozbudowę i uruchomienie systemu.

Informacje finansowe dot. projektu:

• Całkowita wartość: 2 412 721,33 zł
• Koszty kwalifikowane: 2 410 224,82 zł
• Koszty niekwalifikowane: 2 496,51 zł
• Poziom dofinansowania: 70% wydatków kwalifikowanych (projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego 2014-2020)

Sieć pomiarowo-obserwacyjna Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej (PSHM) jest zaprojektowana w celu zapewnienia osłony hydrologiczno-meteorologicznej dla całego kraju. Niestety, w przypadku obszarów o dużej zmienności opadów, szczególnie terenów miejskich sieć PSHM nie zapewnia pełnej informacji o przestrzennym zróżnicowaniu zjawisk meteorologicznych. Z tego też względu, ważne jest, aby na obszarach miejskich budować dodatkowe sieci monitoringu, które mogą stanowić jedno z podstawowych źródeł danych niezbędnych dla osób odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe. Jest to tym bardziej istotne, że w wyniku obserwowanych, jak i prognozowanych zmian klimatu następuje wzrost częstotliwości zjawisk ekstremalnych, w tym opadów nawalnych. Na obszarach miejskich, w związku z dużym uszczelnieniem powierzchni, efektem opadów dużym natężeniu często są podtopienia, a nawet tzw. błyskawiczne powodzie (ang. flash flood).
W minionych latach na terenie objętym projektem wielokrotnie notowano znaczne straty w majątku mieszkańców i infrastrukturze miejskiej wynikające z lokalnych podtopień występujących po opadach nawalnych. Niestety notowano również ofiary śmiertelne wśród ludzi. Inwestycje związane z gospodarką wodną (m.in. zbiorniki małej retencji, odpowiednia sieć burzowców) oraz budowa sieci monitoringu środowiska zwiększyły możliwości ochrony ludności w przypadku występowania opadów nawalnych.

Polska, Gdańsk i Sopot

Kontakt:

Gmina Miasta Gdańska

ul. Nowe Ogrody 8/12

80-803 Gdańsk

Organizacje współpracujące: Gmina Miasta Sopotu

Strona internetowa: https://www.gdansk.pl/

Data realizacji: 01.06.2017 – 30.11.2018

Lokalizacja projektu:

Rozbudowa systemów informowania i ostrzegania o zagrożeniach, w szczególności powodziowych dla Gdańska i Sopotu, Portal Miasta Gdańska, https://www.gdansk.pl/inwestycje-miejskie/rozbudowa-systemow-informowania-i-ostrzegania-o-zagrozeniach-w-szczegolnosci-powodziowych-dla-gdanska-i-sopotu,a,88128.

Unijne pieniądze na system ostrzegania przed zagrożeniami, 2018, https://www.sopot.pl/aktualnosc/6826/unijne-pieniadze-na-system-ostrzegania-przed-zagrozeniami.

Miasto w deszczu, http://www.miastowdeszczu.pl/.

Wójtowicz P., 2017, Gdańsk rozbudowuje system monitoringu hydrologicznego, https://inzynieria.com/wodkan/wiadomosci/50262,gdansk-rozbudowuje-system-monitoringu-hydrologicznego

Netka K., 2017, Gdańsk przedstawił swe najbliższe plany dotyczące ochrony miasta przed powodziami, https://netka.gda.pl/zmiany-klimatyczne-na-ziemi-spowodowaly-ze-pojawil-sie-nowy-kataklizm-powodzie-miejskie-oddzial-morski-imgw-w-gdyni-przygotowuje-nadbaltyckie-polskie-miasta-do-radzenia-sobie-z-tymi-powodziami-wdr/.

Gdańsk, Sopot, Stacja hydrologiczna, Zbiorniki retencyjne, Stacja meteorologiczna, System alarmowania, Poziom wody, Gospodarka wodna, Zdrowie publiczne, Powodzie, Opady nawalne, Zarządzanie kryzysowe, Monitorowanie środowiska, Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. Mieszkańców, MPA 44, Wody opadowe, Błyskawiczne powodzie, Ryzyko powodziowe, Bezpieczeństwo powodziowe miast