Zastosowanie dolistne preparatu z krzemem
| Informacje | |
|---|---|
| Tytuł praktyki | Krzem poprawia rozwój i plonowanie roślin |
| Przykład realizacji | Zastosowanie dolistne preparatu z krzemem |
| Galeria realizacji | |
| Główne cele | Zwiększenie chlorofilu, biomasy korzeniowej i plonu kukurydzy |
| Sektory | Rolnictwo |
| Główne zagrożenia klimatyczne | Susza |
| Główne działania | Krzem z sodem, kobaltem, glinem i wanadem zaliczane są do pierwiastków korzystnych dla roślin. Mimo iż krzem występuje w wielu roślinach, którym jest potrzebny do prawidłowego rozwoju, to jednak nie udało się udowodnić, aby był niezbędny do rozwoju wszystkich gatunków. Najwięcej krzemu kumulują rośliny zbożowe, ok. 3%, natomiast dwuliścienne tylko 0,5%. Krzem korzystnie wpływa na rozwój korzeni roślin uprawnych, zwiększa odporność roślin na porażenie przez patogeny chorobotwórcze i inwazję szkodników, poprzez usztywnienie liści i łodyg oraz wzmaga syntezę barwników asymilacyjnych, co znajduje potwierdzenie w większej wydajności fotosyntezy. Wpływa to na szybszy rozwój i wigor roślin. Dzięki sztywniejszym łodygom zmniejsza się wyleganie roślin oraz zwiększa się odporność na stres wodny oraz niskie i wysokie temperatury. W efekcie wzrastają plony roślin. Badania własne potwierdziły również, że rośliny nawożone dolistnie krzemem efektywniej wykorzystywały składniki pokarmowe z gleby oraz nawozów, o czym świadczą wyższe wartości pobrania makroskładników z plonem ziarna kukurydzy w stosunku do kontroli. |
| Efekty | Skuteczność tego pierwiastka została potwierdzona w badaniach IUNG-PIB w Puławach nad przydatnością rolniczą krzemu w uprawach polowych. Plony kukurydzy po zastosowaniu dolistnym preparatu z krzemem wzrosły o 10%, a biomasa korzeni była większa o ponad 30% w stosunku do obiektu kontrolnego, w którym nie aplikowano tego pierwiastka. Potwierdzono również zwiększenie zawartości chlorofilu w liściach po zastosowaniu preparatu z krzemem. Zwykle jego obecność zwiększa odporność na agrofagi, zwłaszcza grzyby, gdyż ich wnikanie w tkanki roślin wysycone krzemionką jest utrudnione. W wypadku innych roślin również wpływa korzystnie na wielkość plonów. W warunkach pogodowych stresowych dla rozwoju i wzrostu rośliny po zastosowaniu dolistnego nawożenia krzemem uzyskuje się plon bulw o 14,8% wyższy, a gdy warunki pogodowe sprzyjają o 5,5-7,7% w porównaniu z obiektem kontrolnym. Krzem wpływa też na właściwości chemiczne. Łagodzi toksyczność metali ciężkich, reguluje saldo składników mineralnych niedoboru fosforu i nadmiaru azotu. Łagodzi także skutki zasolenia gleby. Badania przeprowadzone nad krzemem potwierdzają jego korzystny wpływ na odporność na suszę, uszkodzenia mechaniczne, rośliny lepiej plonują. |
| Proces wdrażania | Krzem w glebie występuje głównie w postaci krzemionki i różnego rodzaju krzemianów. Występuje w dużych zawartościach w glebie, ale większość krzemu glebowego jest praktycznie nierozpuszczalna w wodzie. W związku z tym pierwiastek ten jest słabo pobierany przez rośliny. Zdolność pobierania tego pierwiastka zwiększa się ze wzrostem wilgotności gleby, w warunkach wzmożonej aktywności mikroorganizmów. Pobieranie krzemu przez rośliny zależy nie tylko od jego dostępnej formy w roztworze glebowym, ale także od zabiegów agrotechnicznych, między innymi od wapnowania oraz nawożenia mineralnego. Ze wzrostem odczynu gleby wzrasta ilość dostępnego krzemu dla roślin. Z tym powodów, aby dostarczyć krzem roślinom należy aplikować go drogą dolistną. Działanie krzemu sprawdza się szczególnie w okresach niedoboru wody, ogranicza transpiracje roślin, intensyfikuje fotosyntezę, przy niedostatecznej dostępności światła może również wzmacniać syntezę barwników fotosyntetycznych. Rośliny, które są nawożone krzemem zwykle łatwiej znoszą też niskie temperatury w okresie wczesnowiosennym i w związku z tym są odporniejsze na przymrozki. Krzem ogranicza także występowanie chorób i szkodników. W związku z tym, że krzem wpływa na ściany komórkowe roślin, tworzy bariery ochronne, więc ogranicza żerowanie szkodników i niszczenie tkanek, które dzięki również uszczelnieniu wewnętrza tkanek ścian komórkowych, zwiększa ich twardość i sztywność, a więc odporność na mechaniczne uszkodzenia, a także przerost grzybni chorób grzybowych. |
| Uzasadnienie dlaczego projekt jest przykladem dobrej praktyki | - |
| Miejsce realizacji | Polska |
| Metryka działania | Kontakt: IUNG-PIB |
| Literatura | Dr D Pikuły (IUNG-PIB Puławy), Tygodnik Poradnik Rolniczy nr 42/2019 |
| Słowa kluczowe | Krzem, Plonowanie roślin, Zwiększenie chlorofilu, Zwiększenie biomasy korzeniowej, Zwiększenie plonu, Rolnictwo, Susza, Wysoka temperatura |