Klimada 2.0
Logotypy

Lokalny System Monitorowania i Wspomagania Reagowania na Zagrożenia Powodziowe dla Gminy Miasto Elbląg

Informacje
Tytuł praktyki Budowa systemów monitoringu i ostrzegania
Przykład realizacji

Lokalny System Monitorowania i Wspomagania Reagowania na Zagrożenia Powodziowe dla Gminy Miasto Elbląg

Galeria realizacji

Mapa stacji pomiarowych

Źródło: https://docplayer.pl/15076243-Projekt-kompleksowe-zabezpieczenie-przeciwpowodziowe-zulaw-etap-i-miasto-elblag.html

Zdjęcia stacji pomiarowych

Źródło: https://docplayer.pl/15076243-Projekt-kompleksowe-zabezpieczenie-przeciwpowodziowe-zulaw-etap-i-miasto-elblag.html

Główne cele

Zwiększenie ochrony przeciwpowodziowej:
przed zagrożeniem powodziowym od strony morza (Zalewu Wiślanego);
przed zagrożeniem podtopieniami i zalaniem terenów zurbanizowanych wskutek opadów i roztopów.

Sektory

Gospodarka wodna
Zdrowie Publiczne

Główne zagrożenia klimatyczne

Powodzie
Opady nawalne

Główne działania

Budowa Lokalnego Systemu Monitorowania i Wspomagania Reagowania na Zagrożenia Powodziowe jest elementem większego projektu pn. Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – Etap I – Miasto Elbląg. Cały projekt, oprócz tego zagadnienia, zawierał wiele inny zadań inwestycyjnych, których realizacja miała na celu podniesienie bezpieczeństwa powodziowego miasta. 

W ramach budowy Lokalnego Systemu Monitorowania i Wspomagania Reagowania na Zagrożenia Powodziowe przewidziano następujące elementy:

  • Modelowanie matematyczne przebiegu powodzi;
  • Opracowanie map zagrożenia i ryzyka powodziowego;
  • Badania scenariuszy powodziowych, przerwania obwałowań lub zapór;
  • Prognozowanie zjawiska powodzi;
  • System informatyczny wspomagający zarządzanie kryzysowe;
  • System ostrzegania mieszkańców przed zagrożeniem powodziowym.
Efekty

Realizacja projektu pozwoliła na zmniejszenie zagrożenia powodziowego miasta przez:

  • Dostęp do danych hydrologicznych i meteorologicznych mających wpływ na warunki panujące w zlewni;
  • Analizę danych pomiarowych i prognostycznych z obszaru zlewni;
  • Generowanie map zagrożenia powodziowego;
  • Generowanie ostrzeżeń powodziowych na podstawie wyników obliczeń.

Wdrożony system umożliwia określenie ryzyka wystąpienia powodzi na podstawie danych z 10 telemetrycznych stacji pomiarowych. System ten stanowi jedno z podstawowych narzędzi wykorzystywanych przez służby zarządzania kryzysowego w celu monitorowania i reagowania na pojawiające się zagrożenia powodziowe. Uruchomiony system jest spójny z systemem monitorowania zagrożeń powodziowych dla całego obszaru Żuław Wiślanych.

Proces wdrażania

Elbląg zaliczany jest do miast o największym zagrożeniu powodziowym w Polsce. Wynika to z jego lokalizacji na Żuławach Wiślanych – obszarze o bardzo niskich rzędnych terenu (w tym na obszarach depresyjnych), na którym zagrożenie powodziowe związane jest nie tylko z rzekami płynącymi przez ten teren (powodzie opadowe, roztopowe), ale również z cofką spiętrzonych okresowo (np. przy silnym wietrze) wód Zalewu Wiślanego.

Projekt pn. Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław Etap I Miasto Elbląg obejmował wiele zadań mających na celu poprawę bezpieczeństwa powodziowego miasta. Jednym z nich była budowa Lokalnego Systemu Monitorowania i Wspomagania Reagowania na Zagrożenia Powodziowe wraz z monitoringiem powodziowym.

Uruchomiona sieć monitoringu składa się z 10 autonomicznych stacji telemetrycznych, na których wykonywane są pomiary:

  • Poziomu wody,
  • Kierunku i prędkości przepływu,
  • Opadu,
  • Kierunku i prędkości wiatru.

Opracowany system pozwala na wykonanie zautomatyzowanej analizy aktualnej i prognozowanej sytuacji hydrologicznej i hydraulicznej w zlewni na podstawie wszelkich dostępnych informacji. Wykorzystuje do tego celu:

  • Dane pomiarowe z uruchomionego w ramach projektu systemu monitoringu;
  • Dane pomiarowe Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej;
  • Dane prognostyczne ICM (numeryczna prognoza pogody);
  • Dane z modelu HIROMB (prognoza poziomu wody Zalewu Wiślanego).

W ramach prac stworzono:

  • Jednowymiarowy model hydrauliczny MIKE 11 rzek dla przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia, który pozwala na określenie zagrożenia powodziowego;
  • Model hybrydowy MIKE FLOOD łączący jednowymiarowy model kanalizacji deszczowej (MIKR URBAN) oraz model dwuwymiarowy spływu powierzchniowego (MIKE 21), który pozwala na określenie zagrożenia powodziowego ze strony kanalizacji deszczowej;
  • Jednowymiarowy model hydrauliczny MIKE 11 dla rzek oraz odcinków kanalizacji deszczowej stanowiący moduł hydrodynamiczny systemu, służący do prognozowania zagrożenia powodziowego.

Moduł prognozowania powodzi asymiluje dane gromadzone w czasie rzeczywistym w modelach opad-odpływ i hydrodynamicznym. Porównuje on dane symulacyjne i pomiarowe automatycznie dopasowując parametry modelu dla uzyskania najlepszej zgodności pomiędzy symulacją a stanem rzeczywistym.

Wdrożony system zawiera narzędzia do wizualizacji i analizy wyników modeli. Dokonuje wyboru map zagrożenia powodziowego i przekazuje odpowiednie informacje do serwisu internetowego. Generuje również ostrzeżenia dla służb i ludności. 

Informacje finansowe dotyczące całego projektu pn. Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – Etap I – Miasto Elbląg (monitoring powodziowy – Lokalny System Monitorowania i Wspomagania Reagowania na Zagrożenia Powodziowe stanowi wyłącznie jeden z elementów projektu):

  • Całkowity koszt projektu: 42 320 000,00 zł
  • Kwota dofinansowania: 35 972 000,00 zł
  • Udział dofinansowania UE: 85%.
Uzasadnienie dlaczego projekt jest przykladem dobrej praktyki

Sieć pomiarowo-obserwacyjna Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej (PSHM) jest zaprojektowana w celu zapewnienia osłony hydrologiczno-meteorologicznej dla całego kraju. Niestety, w przypadku obszarów o dużej zmienności opadów, szczególnie terenów miejskich sieć PSHM nie zapewnia pełnej informacji o przestrzennym zróżnicowaniu zjawisk meteorologicznych. Z tego też względu, ważne jest, aby na obszarach miejskich budować dodatkowe sieci monitoringu, które mogą stanowić cenne, jedno z podstawowych źródeł danych niezbędnych dla osób odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe.
Przedstawiony projekt jest jednym z przykładów kompleksowego podejścia do kwestii bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, szczególnie istotnego w regionach tak narażonych na to zagrożenie, jak Żuławy Wiślane. Inwestycje w infrastrukturę przeciwpowodziową są bardzo ważne. Nigdy nie dają one jednak pełnego zabezpieczenia przed skutkami wystąpienia zjawisk ekstremalnych. Z tego względu niezbędny jest również rozwój systemów monitoringu, prognozowania i ostrzegania ludności.

Miejsce realizacji

Polska, Elbląg

Metryka działania

Kontakt:

Gmina Miasto Elbląg

ul. Browarna 93

82-300 Elbląg

Tel. 55 234 43 03

e-mail: jrp@umelblag.pl; umelblag@umelblag.pl

Organizacje współpracujące:

Strona internetowa: http://um-elblag.samorzady.pl/

Data realizacji: 2008-2015

Literatura

Projekt Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – Etap I – Miasto Elbląg, https://docplayer.pl/15076243-Projekt-kompleksowe-zabezpieczenie-przeciwpowodziowe-zulaw-etap-i-miasto-elblag.html.

By zabezpieczyć Elbląg przed powodzią, https://www.elblag.eu/index.php/wadze-miasta/168-miasto/3397-by-zabezpieczy-elblg-przed-powodzi.

System ochrony przed powodzią dla miasta Elbląg, 2016, DHI (https://www.dhigroup.com/presences/emea/poland/news/2016/02/system-ochrony-przed-powodzi%C4%85-dla-miasta-elbl%C4%85g)

Słowa kluczowe

Elbląg, System monitorowania, Monitoring hydrologiczny, Zagrożenia powodziowe, Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – Etap I – Miasto Elbląg, Mapy powodziowe, Scenariusze powodziowe, Ryzyko powodziowe, Bezpieczeństwo powodziowe miast, Gospodarka wodna, Zdrowie publiczne, Powodzie, Opady nawalne, Zarządzanie kryzysowe, System ostrzegania, Sieć pomiarowo-obserwacyjna Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej, PSHM

KONTAKT

Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
ul. Słowicza 32
02-170 Warszawa

Biuro projektu:
tel.: 22 37 50 525
e-mail: klimada2@ios.gov.pl

Sekretariat:
tel.: 22 37 50 525
fax: 22 37 50 501
e-mail: sekretariat@ios.gov.pl

Dodatkowe informacje:

Google Maps