Klimada 2.0
Logotypy

Modernizacja SKMŚ Puszcza Borecka

Informacje
Tytuł praktyki Zwiększenie samowystarczalności energetycznej
Przykład realizacji

Modernizacja SKMŚ Puszcza Borecka

Galeria realizacji

Źródło: IOŚ-PIB

Główne cele

Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego obiektu w warunkach ekstremalnych zjawisk klimatycznych
Częściowe zaspokojenie zapotrzebowania na wodę do celów użytkowych

Sektory

Energetyka
Ciepłownictwo
Gospodarka wodna – zaopatrzenie w wodę

Główne zagrożenia klimatyczne

Ekstremalne zjawiska pogodowe
Intensywne opady deszczu
Erozja wodna

Główne działania

Podstawowe działania zrealizowane w ramach modernizacji Stacji dotyczyły:

  • Instalacji paneli fotowoltaicznych wraz z przyłączem do sieci elektroenergetycznej;
  • Instalacji wysokosprawnego systemu grzewczego – pompa ciepła; 
  • Zabudowy systemu zagospodarowania wód opadowych.

Ze względu na specyfikę obiektu jakim jest SKMŚ, gdzie konieczne jest zapewnienie ciągłości zasilania urządzeń pomiarowych, niespodziewane przerwy w dostawach energii elektrycznej z systemu elektroenergetycznego  spowodowane ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, są niepożądane. Częściowe zaspokojenie potrzeb poprzez produkcję energii z paneli fotowoltaicznych pozwala na zwiększenie stabilności zaopatrzenia stacji w energię elektryczną.

Zagospodarowanie wód deszczowych przed modernizacją stacji badawczej polegało na odprowadzeniu ich do systemu rowów zlokalizowanych na zboczu terenu, na którym posadowiona jest stacja. W okresie ulewnych opadów występowały zjawiska erozyjne. Odprowadzana woda opadowa wymywała powierzchniową warstwę gleby. Zabudowa systemu odbierania i rozprowadzania wód opadowych po terenie stacji systemem rur drenarskich umożliwiła złagodzenie negatywnego wpływu opadów na tereny w otoczeniu stacji, jednocześnie zmniejszając zapotrzebowanie na wodę gospodarczą wykorzystywaną do podlewania zieleni.

Efekty
  • Generacja energii ze źródeł odnawialnych i zmniejszenie zapotrzebowania na moc w systemie elektroenergetycznym

Średnioroczne zapotrzebowanie energii elektrycznej na SKMŚ Puszcza Borecka wynosi około 26,4 MWh. Produkcja roczna energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej w 2019 r. osiągnęła 17,6 MWh. Z bezpośredniego porównania wynika, że instalacja zaspakaja 67% zapotrzebowania. Ze względu na fluktuacje produkcji energii z paneli fotowoltaicznych – zmiany dobowe i sezonowe – realne zaspokojenie potrzeb jest niższe. a system elektroenergetyczny wykorzystywany jest w roli stabilizującej.

W celu dalszego zwiększania samowystarczalności energetycznej możliwe jest zastosowanie magazynu energii. Na chwilę obecną koszty inwestycyjne takiego rozwiązania są zbyt wysokie.

  • Wykorzystanie wód opadowych na potrzeby użytkowe

Na SKMŚ przed wykonaniem instalacji rozprowadzania wód deszczowych zużycie wody do podlewania zieleni w okresie od czerwca do września wynosiło ok. 4-5 m3/miesiąc. Po modernizacji zużycie wody zmniejszyło się do ok 2-3 m3/miesiąc. Powyższe dane pochodzą z okresu bezpośrednio przed i bezpośrednio po instalacji systemu drenażowego i nie uwzględniają wieloletniej zmienności miesięcznych sum opadów (lata suche/mokre).

Proces wdrażania

Proces wdrażania przebiegał zgodnie ze standardowym procesem inwestycyjnym, obejmował analizy przedprojektowe, projektowanie, roboty budowlane, montaż urządzeń, rozruch, eksploatacje. 

W przypadku paneli słonecznych wykonanie konstrukcji wsporczych, instalacji i systemów, wymaga przeprowadzenia złożonego procesu inwestycyjnego. Konieczne jest sporządzenie projektu, prowadzenie prac ziemnych, przekształcenie istniejącego terenu, wykorzystanie materiałów budowlanych. W przypadku instalacji wolnostojących zajmowana jest dodatkowa powierzchnia (pod panele, wymienniki, studzienki, kanały kablowe). Zastosowanie do celów grzewczych wysokosprawnej pompy ciepła, oraz stały odbiór energii elektrycznej pozwalają maksymalizować wykorzystanie energii wyprodukowanej „na miejscu”.

Zagospodarowanie wód opadowych na potrzeby użytkowe zmniejsza zapotrzebowanie na energię niezbędną do przygotowania i dostawy wody z ujęcia prywatnego. Na SKMŚ Puszcza Borecka woda pobierana jest z ujęcia głębinowego, a następnie poddawana oczyszczaniu w stacji uzdatniania wody. Proces ten jest energo- i materiałochłonny. Ponadto, przed zainstalowaniem systemu rozprowadzania wód deszczowych po terenie stacji, wody te były odprowadzane do rowów melioracyjnych powodując zauważalną erozję zbocza terenu.

Modernizacja SKMŚ Puszcza Borecka została sfinansowana ze środków Instytutu Ochrony Środowiska – PIB. Szczegółowe dane nie są publikowane.

Uzasadnienie dlaczego projekt jest przykladem dobrej praktyki

Zwiększenie samowystarczalności energetycznej pozwala zmniejszyć zależność danej jednostki od dostaw zewnętrznych. Działanie takie umożliwia z jednej strony ograniczyć obciążenie systemu elektroenergetycznego, a z drugiej częściowo zaspokoić wewnętrzne potrzeby w sytuacjach awaryjnych. Stopniowe obniżanie kosztów inwestycyjnych (koszty paneli i montażu instalacji) stwarza możliwość zintensyfikowania działań zwiększających samowystarczalność energetyczną obiektów.

Miejsce realizacji

Polska, Puszcza Borecka

Metryka działania

Kontakt: Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy

Krucza 5/11D 00-548 Warszawa

tel.:22 37 50 525 E-mail: sekretariat@ios.edu.pl 

Organizacje współpracujące:

Strona internetowa: https://ios.edu.pl/ 

Data realizacji: 20018-2019

Lokalizacja projektu: Diabla Góra

Źródło: https://www.openstreetmap.org/

Literatura
Słowa kluczowe

Puszcza Borecka, SKMŚ, Diabla Góra, Samowystarczalność energetyczna, Energia, Ciepłownictwo, Gospodarka wodna, Zaopatrzenie w wodę, Ekstremalne zjawiska pogodowe, Intensywne opady deszczu, Erozja wodna, Panele fotowoltaiczne, Pompa ciepła, Woda opadowa, Źródła odnawialne, Zbiorniki retencyjne

KONTAKT

Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
ul. Słowicza 32
02-170 Warszawa

Biuro projektu:
tel.: 22 37 50 525
e-mail: klimada2@ios.gov.pl

Sekretariat:
tel.: 22 37 50 525
fax: 22 37 50 501
e-mail: sekretariat@ios.gov.pl

Dodatkowe informacje:

Google Maps