Współpraca samorządów lokalnych w zakresie rejestrowania i monitorowania osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi

Strefa Wybrzeża, Budownictwo

Ruchy masowe; osuwiska; Intensywne opady deszczu i powodzie nagłe; podtopienia;

Praktyka odnosi się do opracowania i prowadzenia rejestru osuwisk w formie elektronicznej bazy danych dostępnej dla starostów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Ma na celu umożliwienie samorządom lokalnym; w sposób bardziej świadomy; podejmować skuteczne decyzje związane z zagospodarowaniem terenów zagrożonych zagrożeniami osuwiskowymi oraz przeciwdziałać ich negatywnym skutkom.
Praktyka obejmuje współpracę z twórcą i operatorem Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO). W ramach SOPO zostały opracowane koncepcja i wdrożone narzędzia gromadzenia danych o osuwiskach i ich skutkach na terenie całego kraju. Twórcy systemu opracowali mapy zagrożenia osuwisk i terenów zagrożonych, które zostały przekazane gminom. Ponadto na części najgroźniejszych osuwisk prowadzony jest monitoring. Z punktu widzenia obowiązujących przepisów dotyczących osuwisk i terenów zagrożonych powierzchniowymi ruchami masowymi konieczne jest szacowanie ryzyka osuwiskowego i wypracowanie schematu postępowania dla osuwisk niepodlegających monitorowaniu instrumentalnemu.
Samorządy są szkolone w zakresie geologicznych i geomorfologicznych aspektów ruchów masowych i funkcjonowania SOPO, aspektów monitorowania, dokumentowania osuwisk, planowania przestrzennego na terenach osuwiskowych wykorzystania informacji zawartych w SOPO, w tym danych o ryzyku osuwiskowym, a także w zakresie informowania mieszkańców i użytkowników terenów zagrożonych powierzchniowymi ruchami masowymi o tym, że korzystają z takich terenów.
Czynnikami inicjującymi powstanie osuwisk są warunki i procesy przyrodnicze, często jednak o na ich występowanie wpływa nieprzemyślana działalność człowieka. Rejestr ma zatem dostarczyć wiedzę niezbędną do skutecznego zarządzania ryzykiem oraz sporządzenia planów zagospodarowania przestrzennego, z uwzględnieniem rezygnacji z zabudowy lub jej znaczne ograniczenie w obszarze czynnych osuwisk i terenów zagrożonych powierzchniowymi ruchami masowymi. Wymiana informacji i doświadczeń pomiędzy gminami i operatorami SOPO jest istotnym wkładem w ograniczenie ryzyka osuwiskowego, pozwoli też na ograniczenie szkód materialnych i wczesne ostrzeganie mieszkańców terenów zagrożonych.

Opracowana mapa osuwisk i terenów zagrożonych dla gminy w skali 1: 10 000,
Oszacowane ryzyko osuwiskowe
Opracowany schemat postępowania dla osuwisk niepodlegających monitorowaniu instrumentalnemu

Rejestr i mapa osuwisk na terenie gminy [szt.]

Uwzględnienie danych z rejestru w procesach decyzyjnych [tak/nie]