Historyczne zmiany
Skala zmian klimatu nigdy nie była tak duża
Zmiany klimatu to jeden z najpoważniejszych problemów, przed którymi stoi ludzkość w XXI wieku. Wpływają one na życie i funkcjonowanie wszystkich organizmów żywych na naszej planecie, począwszy od zaspokojenia fizjologicznych potrzeb niezbędnych do podtrzymania życia, przez ich znaczący wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo, komfort życia i pracy, a także finanse. Pogorszenie się warunków klimatycznych oraz występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak huragany, susze czy powodzie, są coraz częściej przyczyną ogromnych strat materialnych, chorób a nawet śmierci ludzi.
Czym właściwie jest klimat? Jest to ogół zjawisk pogodowych na danym obszarze w okresie wieloletnim, ustalany na podstawie obserwacji różnorodnych czynników: najczęściej temperatury, opadów atmosferycznych i wiatru.
Na zmiany klimatu mają wpływ zarówno czynniki naturalne, jak również czynniki antropogeniczne, czyli wywołane przez działalność człowieka, do których przede wszystkim należy zaliczyć wzrost stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze.
Należy podkreślić, że zmiany klimatu same w sobie nie są niczym nowym – kiedy analizujemy historię Ziemi, widzimy, że okresy cieplejsze wielokrotnie przeplatają się z okresami chłodniejszymi. Jednak postępowały one zdecydowanie wolniej niż obecnie a mechanizmy tych zmian były całkowicie naturalne. Zbyt szybkie i gwałtowne przeobrażanie się środowiska, które obserwujemy obecnie, stwarza poważne i realne zagrożenie. Organizmy żywe, w tym człowiek, nie będą w stanie zaadaptować się do zmian, które mają charakter globalny i negatywnie wpływają na wszystkie ekosystemy.
Według danych dostarczonych przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC), który jest organem ONZ ds. oceny nauki związanej ze zmianami klimatu, globalne ocieplenie jest „bezdyskusyjne i niezaprzeczalne”. Świadczą o tym analizy średniej temperatury globalnej dla poszczególnych lat (począwszy od roku 1880), a także obserwowalne skutki wzrostu temperatury na świecie, takie jak topnienie pokrywy śnieżnej i lodowców oraz podniesienie się poziomu mórz. Od czasów tzw. rewolucji przemysłowej w XIX w., średnia temperatura na Ziemi wzrosła o około 1°C, a za jej wzrost odpowiada potwierdzony przez wielu naukowców wzrost emisji gazów cieplarnianych, spowodowanych działalnością człowieka.
Wyniki IPPC potwierdzają również prace naukowe opublikowane w renomowanych czasopismach, takich jak Nature and Nature Geoscience. Naukowcy zrekonstruowali warunki klimatyczne na przestrzeni ostatnich 2000 lat, wykorzystując 700 pośrednich rejestrów zmian temperatury oraz analizując słoje długowiecznych drzew, rafy koralowe, a także osady jeziorne i morskie. Ustalili, że żadne z wcześniejszych wydarzeń klimatycznych nie występowało, tak jak obecnie, w skali globalnej. „Średniowieczne optimum klimatyczne”, które przyniosło znaczny wzrost temperatury, miało miejsce jedynie na 40% powierzchni Ziemi. Natomiast najcieplejszy okres z ostatnich dwóch tysiącleci, który nastąpił w XX wieku objął swym zasięgiem aż 98% świata. Wcześniejsze ocieplenia klimatu miały związek z naturalnymi czynnikami, np. aktywnością wulkanów. Obecne ocieplenie spowodowane jest działalnością człowieka. Badania pokazują wyraźną różnicę między regionalnymi zmianami klimatu w przeszłości, a globalnym ociepleniem będącym efektem emisji gazów cieplarnianych.
Jeszcze nigdy wpływ ludzkości na funkcjonowanie systemów przyrodniczych nie był tak ogromy. To, co natura tworzyła przez setki milionów lat, jest wykorzystywane i zużywane przez współczesnego człowieka w zatrważającym tempie. Odpowiedzialność za to ponosi nie tylko wzrastająca liczba ludności na Ziemi, ale przede wszystkim związany z tym wzrost gospodarczy i zbyt konsumpcyjny styl życia całych społeczeństw. Co gorsza, sami ten wzrost napędzamy, kupując kolejne „niezbędne” rzeczy.
Źródło https://www.bbc.com/news/science-environment-49086783
Bibliografia: Matt McGrath “Climate change: Current warming 'unparalleled’ in 2,000 years”; data dostępu: 2019-07-25