Zakład filtracji i uzdatniania wody Moos w Wollishofen w Zurichu

TYTUŁ PRAKTYKI

Dach zielony

PRZYKŁAD REALIZACJI

Zakład filtracji i uzdatniania wody Moos w Wollishofen w Zurichu (Lake water plant Moos Wollishofen)

GŁÓWNE CELE

• poprawa warunków termicznych wewnątrz budynku,
• poprawa jakości otwartych zielonych terenów,
• zwiększenie różnorodności biologicznej i ochrona gatunków zagrożonych lub rzadko występujących,
• zminimalizowanie skutków wywołanych deszczami nawalnymi,
• zatrzymanie wód opadowych na terenie zlewni.

SEKTORY

• gospodarka wodna,
• różnorodność biologiczna.

GŁÓWNE ZAGROŻENIA KLIMATYCZNE

• wzrost temperatury powietrza,
• fale upałów,
• ekstremalne opady deszczu.

GŁÓWNE DZIAŁANIA

Plaski dach w Wollishofen to najstarszy zielony dach w Zurychu założony na instalacji do filtracji i uzdatniania wody z pobliskiego jeziora dla zapewnienia wody pitnej mieszkańcom miasta. To był pierwszy żelbetowy budynek w Zurychu, na którym położono dach ziemny w celu złagodzenia warunków termicznych wewnątrz budynku. Niska temperatura utrzymywana za pomocą zieleni i warstwy lokalnej gleby, wpływa korzystnie na proces technologiczny uzdatniania wody. Woda pobierana z jeziora Zuryskiego jest pompowana do budynku i poddawana powolnemu oczyszczana do wody pitnej poprzez filtrację przez warstwę piasku.

Trzy dachy powstały w 1914 r., a czwarty ukończony został w 1957 r. Płyta stropowa żelbetowa o grubości 8 cm wykończona jest 2 cm warstwą asfaltu. Na betonowej konstrukcji wytrzymałej na duże obciążenie położono 5 cm warstwę piasku i żwiru które tworzą warstwę drenażową, a następnie pokryto 15-20 cm warstwą gleby z pobliskich gruntów rolnych, stanowiącą warstwę wegetacyjną. Po 90-latach nastąpiło przemieszanie obu warstw bez negatywnych skutków dla funkcjonowania dachu (wpływ na szczelność poszycia dachu i roślinność). W konstrukcji dachu nie zastosowano warstwy hydroizolacyjnej.

Pierwotnie dach nie był zaprojektowany jako dach zielony. Rośliny w sposób naturalny zasiedliły to środowisko tworząc zborowość łąki suchej z 175 gatunkami roślin, z których wiele jest rzadkich i zagrożonych. Lista gatunków obejmuje między innymi 9 gatunków storczyków Orchis murio (ok. sześciu tysięcy okazów).

EFEKTY

Dach na stacji filtracji i uzdatniania wody Wollishofen tworzy zieloną powierzchnię 32 516 m², stanowiąc siedlisko dla 175 różnych gatunków roślin, między innymi 9 gatunków storczyków. Obecnie pełni funkcję ochronną ginących odmian storczyków z gatunków Orchis murio i wielu innych gatunków roślin zagrożonych lub rzadko występujących we wschodniej Szwajcarii. Bogactwo gatunkowe roślinności dachów Wollishofen przyczynia się do zwiększenia lokalnego banku nasion, w roślinności pochodzącą z dachów w okolicy.

PROCES WDRAŻANIA

W praktyce konserwacji dachu zielonego Wollishofen należy uwzględnić coroczne koszenie łąk w celu zapewnienia warunków na odrastanie storczyków. Siedlisko odtworzone na dachach przepompowni wody jest przykładem tego, że większość typów siedlisk występujących w otwartych krajobrazach można odtworzyć na zielonych dachach, jeśli zostaną zachowane odpowiednie gleby, techniki projektowania i konserwacji.

NAPOTKANE PROBLEMY I ZDOBYTE DOŚWIADCZENIA

Po ponad 90 lat użytkowania problemy z konstrukcją wystąpiły na krawędziach zielonego dachu i wymagały niewielkich napraw. W pozostałych miejscach powierzchnia dachu zachowała funkcjonalność.

Siedlisko łąkowe dachów zielonych na budynkach Wollishofen odzwierciedla bogactwo gatunkowe flory z początku XX w,. co spowodował, że trwają starania o objęcie ich ochroną poprzez ustanowienie rezerwatu przyrody.

DANE FINANSOWE

UZASADNIENIE DLACZEGO PROJEKT JEST PRZYKŁADEM DOBREJ PRAKTYKI

Wpływ na środowisko, długotrwałość użytkowania i prostota wzornictwa to powody, dla których Wollishofen został uznany za przykład jednego z najlepszych rozwiązań z dachów zielonych w Szwajcarii.