Klimada 2.0
Logotypy

Gdyńskie ogrody deszczowe

Informacje
Tytuł praktyki Ogrody deszczowe
Przykład realizacji

Gdyńskie ogrody deszczowe

Galeria realizacji

Ogród deszczowy przy budynku Infobox; źródło: https://ciee-gda.pl/ciee-ogrod

Ogród deszczowy przy ul. Śliwkowej na Meksyku, fot. Aleksander Trafas / LIS; źródło: https://www.gdynia.pl

Główne cele

Zmniejszenia ryzyka powodzi i podtopień
Spowolnienie przepływu i retencja wód opadowych
Zasilanie przez wody opadowe zasobów wód gruntowych
Usuwanie zanieczyszczeń zawartych w wodzie opadowej
Poprawa jakości środowiska miejskiego
Zwiększenie różnorodności biologicznej
Obniżenie temperatury powietrza

Sektory

Gospodarka wodna
Zdrowie Publiczne
Różnorodność biologiczna

Główne zagrożenia klimatyczne

Ekstremalne opady deszczu
Susza
Wzrost temperatury powietrza
Fale upałów
Miejska Wyspa Ciepła

Główne działania

Odpowiedzią na problemy związane z nadmiarem wód  opadowych i roztopowych są rozwiązania wykorzystujące zalety przyrody, wzmacniające lokalny obieg wody. Ogrody deszczowe to jedno z takich rozwiązań stosowanych w Gdyni, które umożliwia zagospodarowanie wody na miejscu. Nasadzenia odpowiednich gatunków roślin na specjalnym podłożu, przechwytujących wody opadowe  z terenów przyległych, by ją gromadzić, infiltrować, a także oczyszczać,  mogą być tworzone w gruncie lub pojemniku, co jest ważne szczególnie w mieście, gdzie brakuje powierzchni rozszczelnionych. Alternatywny w stosunku do sieci kanalizacyjnej sposób zagospodarowania wód deszczowych na nieruchomości to także naturalny sposób usuwania z niej zanieczyszczeń. Mają realny wpływ na życie lokalnej społeczności i zapobiegają m.in. zalewaniu piwnic podczas gwałtownych opadów.

Tego rodzaju obiekty małej retencji powstają w Gdyni od 2018 r. Prezentujemy dwa przykłady ogrodów deszczowych w mieście. Kolejne powstają w ramach Budżetu Obywatelskiego, a także specjalnego programu dot. budowania małej retencji przez mieszkańców przy swoich domach.

Efekty

Utworzenie dwóch ogrodów deszczowych: przy budynku InfoBoxu (ok. 2 m3)   przy ulicy Śliwkowej na osiedlu Meksyk 5.

Proces wdrażania

Pierwszy gdyński ogród deszczowy jest uznawany za jedno z najciekawszych rozwiązań z zakresu małej retencji. Powstał przy budynku InfoBoxu podczas praktycznego warsztatu z udziałem mieszkańców. Zamiarem było stworzenie pokazowego ogrodu deszczowego w eksponowanej przestrzeni miasta, który stał by się inspiracją dla mieszkańców i zarządców osiedli mieszkaniowych. To inicjatywa i zaangażowanie Zespołu edukatorów z Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku (CIEE) realizowana we współpracy z urzędnikami miejskimi, ogrodnikami, artystami, przedsiębiorcami oraz mieszkańcami. Instalację wyróżniają charakterystyczne niebieskie rynny, którymi woda deszczowa spływa z dachu Infoboxu do wypełnionych roślinami betonowych donic. Jej elementem jest także mapa miasta z 1931 r.  wyeksponowana na ścianie budynku. Powstanie ogrodu stało się impulsem do dalszych inwestycji i działań w zakresie małej retencji w obszarze miasta. 

Kolejny ogród deszczowy powstał przy Śliwkowej na osiedlu Meksyk w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji. Wybór miejsca był podyktowany potrzebą rozwiązania problemu gromadzenia wody opadowej w tym rejonie i zalewania znajdujących się w pobliżu posesji po każdym większym opadzie. Prace związane z założeniem ogrodu deszczowego poprzedziły konsultacje z mieszkańcami tego pomysłu, przede wszystkim przekonanie ich do skuteczności w rozwiązaniu  problemu nadmiaru wody opadowej w tym miejscu. Ogród deszczowy przy ul. Śliwkowej posiada podziemny system rozsączający z uwagi na brak infrastruktury wodnokanalizacyjnej w ciągu ulicy, co wpływa na zwiększenie zdolności retencyjnych. Na placu o powierzchni około 300 m2 zasadzone zostały bujne trawy, krzewy i drzewa, w tym m.in. wierzby, brzozy, róże czy powojnik.

Gdyński samorząd wspiera także mieszkańców, przedsiębiorców, wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe w tworzeniu własnych ogrodów deszczowych. Uruchomiono program dotacji na założenie ogrodu deszczowego, czyli ekologicznej konstrukcji zagospodarowującej i oczyszczającej „deszczówkę” na własnej nieruchomości. Dotację mogą otrzymać zarówno osoby fizyczne jak i prawne, w tym spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty oraz przedsiębiorcy.

Powstał zbiór dobrych praktyk, z których mogą korzystać osoby projektujące ogród deszczowy (dostępny pod adresem: www.gdynia.pl/ogroddeszczowy).

Uzasadnienie dlaczego projekt jest przykladem dobrej praktyki

Miasto Gdynia uzyskało nagrodę główną w konkursie Innowacyjny Samorząd za projekt Gdyński Ogród Deszczowy w uznaniu nowatorskiej inicjatywy zachęcającej mieszkańców Gdyni do tzw. małej retencji wody deszczowej oraz edukacji na temat roli i znaczenia wody deszczowej w środowisku miejskim.

Miejsce realizacji

Polska, Gdynia

Metryka działania

Kontakt:

Urząd Miasta Gdyni
aleja Marsz. Piłsudskiego 52/54
81-382 Gdynia

email: umgdynia@gdynia.pl

Organizacje współpracujące:

Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku

ul. Polanki 51

Gdańsk 

tel. 58 301 80 99

e-mail:  ciee@pomorskieparki.pl 

Strona internetowa: https://www.gdynia.pl

Data realizacji: od 2018

Literatura

www.gdynia.pl/ogroddeszczowy

https://ciee-gda.pl/ciee-ogrod/ogrod-deszczowy/

https://www.miasta.pl/aktualnosci/gdynia-miejski-ogrod-deszczowy

Słowa kluczowe

Gdynia, Ogród deszczowy, Gdyński Ogród Deszczowy, Gospodarka wodna, Zdrowie publiczne, Różnorodność biologiczna, Ekstremalne opady deszczu, Susza, Wzrost temperatury powietrza, Fale upałów, Miejska Wyspa Ciepła, Retencja wód opadowych, Środowisko miejskie, Ogród przy InfoBox, Gromadzenie wody opadowej, Gromadzenie wody roztopowej, Miejskie ogrody deszczowe

KONTAKT

Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
ul. Słowicza 32
02-170 Warszawa

Biuro projektu:
tel.: 22 37 50 525
e-mail: klimada2@ios.gov.pl

Sekretariat:
tel.: 22 37 50 525
fax: 22 37 50 501
e-mail: sekretariat@ios.gov.pl

Dodatkowe informacje:

Google Maps