Polityka adaptacyjna, Zdrowie publiczne, Gospodarka wodna, Rolnictwo, Leśnictwo, Transport, Energetyka, Budownictwo, Turystyka, Różnorodność biologiczna, Edukacja

Wysoka temperatura, w tym fale upałów, Niska temperatura, w tym mróz, Intensywne opady deszczu i powodzie nagłe, podtopienia, Ruchy masowe, osuwiska, Brak pokrywy śnieżnej, Powodzie rzeczne, Wzrost poziomu morza, powodzie sztormowe, Susza, Silny wiatr, Burze, grad, wyładowania atmosferyczne

Praktyka odnosi się do wykorzystania planowania przestrzennego do adaptacji do zmian klimatu. Polega ona na zastosowaniu w podstawowych dokumentach planistycznych, którymi są studium gminne i plany miejscowe, rozwiązań ograniczających skutki zmian klimatu lub adaptujących przestrzeń do tych zmian. Biorąc pod uwagę istniejące oraz przewidywane procesy, dokumenty planowania przestrzennego dają możliwość ograniczania negatywnych skutków zmian klimatu. Podstawą właściwego doboru rozwiązań przestrzennych służących adaptacji do zmian klimatu jest dobre rozpoznanie uwarunkowań decydujących o rozwoju przestrzennym gminy i o jej potrzebach.

Praktyka jest realizowana na podstawie przepisów prawa w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego. Zakres możliwych ustaleń w studium gminnym i sposób ich zapisu oraz zakres ustaleń miejscowego planu i sposób ich zapisu określają Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, oraz przepisy wykonawcze do tej Ustawy.
Dla zapewnienia jak najwyższej jakości dokumentów ważne jest zagwarantowanie kompetentnego i interdyscyplinarnego zespołu eksperckiego projektującego dokument (zastosowanie kryteriów jakościowych np. dotyczących wykształcenia i kompetencji ekspertów przy wyborze wykonawcy). Ważnym elementem opracowania dokumentów jest zapewnienie partycypacji społecznej (wykorzystanie różnych metod i technik partycypacyjnych).
Dokumenty planowania przestrzennego podlegają przepisom Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Uchwała rady gminy przyjmująca plan lub studium [tak/nie]

Powierzchnia terenów objęta dokumentem planowania przestrzennego [km2]

Polityka adaptacyjna, Zdrowie publiczne, Gospodarka wodna, Transport, Budownictwo, Turystyka, Różnorodność biologiczna, Edukacja

Wysoka temperatura, w tym fale upałów, Niska temperatura, w tym mróz, Intensywne opady deszczu i powodzie nagłe, podtopienia, Ruchy masowe, osuwiska, Brak pokrywy śnieżnej, Powodzie rzeczne, Wzrost poziomu morza, powodzie sztormowe, Susza, Silny wiatr

Praktyka dotyczy uwzględnienia zagrożeń klimatycznych w wyznaczaniu obszarów rewitalizacji i obszarów zdegradowanych oraz w planowaniu celów rewitalizacji, kierunków działań oraz przedsięwzięć. Fundamentem programów rewitalizacji jest szczegółowa diagnoza, która powinna ukazywać negatywne zjawiska społeczne, gospodarcze, przestrzenno-funkcjonalne i środowiskowe, a więc także związane ze zmianami klimatu.
Praktyka odnosi się do zwiększenia znaczenia błękitno-zielonej infrastruktury w rewitalizacji terenów, uwzględnienia działań rewaloryzujących i rozwijających zieleń, która zwiększy odporność społeczności lokalnych na skutki zmian klimatu.

Programy rewitalizacji są podstawowymi dokumentami umożliwiającymi prowadzenie kompleksowych działań rewitalizacyjnych. Zakres i sposób opracowania tych programów określa Ustawa o rewitalizacji.
Opracowanie programu rewitalizacji wymaga zapewnienia realnej partycypacji społecznej. Program jest przyjmowany uchwałą rady gminy.
Ważne jest zagwarantowanie interdyscyplinarnego zespołu opracowującego plan, w którym powinni znaleźć się także architekci krajobrazu, ekolodzy lub sozolodzy.

Uchwała rady gminy przyjmująca program rewitalizacji [tak/nie]

Powierzchnia terenów zieleni publicznej w obszarach rewitalizowanych [km2]

Polityka adaptacyjna, Gospodarka wodna, Różnorodność biologiczna

Wysoka temperatura, w tym fale upałów, Niska temperatura, w tym mróz, Intensywne opady deszczu i powodzie nagłe, podtopienia, Ruchy masowe, osuwiska, Brak pokrywy śnieżnej, Powodzie rzeczne, Wzrost poziomu morza, powodzie sztormowe, Susza, Silny wiatr, Burze, grad, wyładowania atmosferyczne

Praktyka polega na zweryfikowaniu programu gospodarowania wodami opadowymi poprzez uwzględnienie zaktualizowanych modeli hydrologicznych oraz na określeniu stosownego planu działań. Rzetelna diagnoza na bazie wiarygodnych danych jest kluczowa dla właściwego zaplanowania działań. Działania powinny zmierzać do objęcia pełną kontrolą wód opadowych i służyć tworzeniu domkniętych systemów odbioru i obiegu nadmiaru wód opadowych, z uwzględnieniem zachowania ich jakości. W działaniach konieczne jest uwzględnienie istniejących systemów gospodarki wodami opadowymi, jednak z uwagi na prognozowany wzrost i częstotliwość opadów nagłych główny nacisk powinien zostać położony na uzupełnienie istniejących systemów rozwiązaniami bazującymi na naturze.

Sprawy z zakresu gospodarki wodnej są jednym z zadań własnych gminy. Warunkiem realizacji tego zadania jest zapewnienie przez organy gminy warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych do opracowania polityki w zakresie gospodarowania wodami opadowymi. Opracowanie programu w tym zakresie wymaga uchwały rady gminy o przystąpieniu do opracowania dokumentu, a następnie uchwały o przyjęciu dokumentu. Ważna jest także współpraca z organami zarządzającymi wodami, zarządcami terenów i infrastruktury. Warunkiem skutecznego wdrożenia praktyki jest także zapewnienie realnej partycypacji społecznej.
Dokument może wymagać przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko na mocy Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Uchwała rady gminy przyjmująca program gospodarowania wodami opadowymi [tak/nie]

Liczba wdrożonych działań adaptacyjnych na podstawie programu gospodarowania wodami opadowymi [szt.]

Polityka adaptacyjna, Turystyka

Wysoka temperatura, w tym fale upałów, Niska temperatura, w tym mróz, Intensywne opady deszczu i powodzie nagłe, podtopienia, Ruchy masowe, osuwiska, Brak pokrywy śnieżnej, Powodzie rzeczne, Wzrost poziomu morza, powodzie sztormowe, Susza, Silny wiatr

Turystyka jest jednym z sektorów zależnych od warunków klimatycznych. Praktyka dotyczy opracowania dokumentu, który uwzględni zmieniający się klimat w rozwoju gminy, w której turystyka jest ważnym elementem rozwoju. Strategia rozwoju turystyki powinna zmierzać do wzmocnienia sektora turystycznego w warunkach zmiany klimatu oraz uwzględniać zarówno szanse, jak i zagrożenia wynikające z tych zmian. Szczególnie istotne jest zwrócenie uwagi na potencjalną utratę lub obniżenie walorów zasobów przyrodniczych, które są podstawą dochodów gminy z tego sektora. Strategia powinna odnosić się do takich kwestii jak: dostosowanie infrastruktury turystycznej do nowych warunków klimatycznych, tworzeniu nowych i różnorodnych usług, niezależnych od warunków pogodowych, podnoszeniu jakości usług, a ponadto uwzględnianiu ruchu turystycznego w systemach ostrzegania o zagrożeniach.

Sprawy z zakresu turystyki są jednym z zadań własnych gminy. Warunkiem realizacji tego zadania jest zapewnienie przez organy gminy warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych do opracowania polityki w zakresie turystyki. Opracowanie strategii wymaga uchwały rady gminy o przystąpieniu do opracowania dokumentu, a następnie uchwały o przyjęciu dokumentu. Warunkiem skutecznego wdrożenia praktyki jest także zapewnienie realnej partycypacji społecznej i współpraca z dostawcami usług turystycznych. W regionach turystycznych uzasadnione jest tworzenie ponadlokalnej strategii rozwoju turystyki.

Uchwała rady gminy przyjmująca strategię rozwoju turystyki [tak/nie]

Liczba wdrożonych działań adaptacyjnych na podstawie strategii rozwoju turystyki [szt.]

Polityka adaptacyjna, Zdrowie publiczne, Gospodarka wodna, Rolnictwo, Leśnictwo, Transport, Budownictwo, Turystyka, Różnorodność biologiczna, Edukacja

Wysoka temperatura, w tym fale upałów, Niska temperatura, w tym mróz, Intensywne opady deszczu i powodzie nagłe, podtopienia, Ruchy masowe, osuwiska, Brak pokrywy śnieżnej, Powodzie rzeczne, Wzrost poziomu morza, powodzie sztormowe, Susza, Silny wiatr, Burze, grad, wyładowania atmosferyczne

Praktyka odnosi się do opracowania gminnego planu adaptacji do zmian klimatu, dokumentu planistycznego kompleksowo odnoszącego się do rozwoju gminy w warunkach zmieniającego się klimatu. Praktyka obejmuje także ewaluację i aktualizację dokumentu już uchwalonego w gminie. Plan adaptacji powinien zawierać charakterystykę zjawisk klimatycznych i wskazanie zagrożeń klimatycznych dla gminy, ocenę wrażliwości na zmiany klimatu, analizę potencjału adaptacyjnego, ocenę podatności na zmiany klimatu, analiza ryzyka klimatycznego, określać wizję i cele adaptacyjne, działania adaptacyjne, zasady i wskaźniki monitorowania postępów wdrażania planu, zasady i wskaźniki ewaluacji i aktualizacji. Dokument powinien być międzysektorowy, uwzględniać kwestie społeczne, gospodarcze i środowiskowe.
W przypadku dokumentów obowiązujących należy przeprowadzić ewaluację planu, to jest ustalić, czy w wyniku podejmowanych działań powstały spodziewane rezultaty oraz, czy przełożyły się one na realizację wyznaczonych celów

Warunkiem realizacji tego zadania jest zapewnienie przez organy gminy warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych do opracowania planu adaptacji. Opracowanie planu wymaga uchwały rady gminy o przystąpieniu do opracowania dokumentu, a następnie uchwały o przyjęciu dokumentu. Warunkiem skutecznego wdrożenia praktyki jest także zapewnienie realnej partycypacji społecznej i współpraca z interesariuszami adaptacji. Dokument może wymagać przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko na mocy Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Obecnie procedowane są przepisy wprowadzające obowiązek opracowania planów adaptacji w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców oraz przepisy wykonawcze określające zakres tego planu. Zgodnie z projektowanymi przepisami plan zarządzania błękitno-zieloną infrastrukturą (plan zazielenienia miasta) powinien być częścią planu adaptacji.

Uchwała rady gminy przyjmująca strategię rozwoju turystyki [tak/nie]

Liczba wdrożonych działań adaptacyjnych na podstawie planu adaptacji [szt.]