Relacja z konferencji „Zmiany klimatu w świetle prawa Unii Europejskiej i prawa polskiego na tle porównawczym” 20 stycznia 2021

W dniu 20 stycznia 2021 r. odbyła się konferencja „Zmiany klimatu w świetle prawa Unii Europejskiej i prawa polskiego na tle porównawczym” organizowana przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy wraz z Partnerami – Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowym Instytutem Badawczym, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Instytutem Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Konferencja objęta została honorowym patronatem Ministra Klimatu i Środowiska Pana Michała Kurtyki.

Konferencja zrealizowana została w ramach  projektu pt. „Baza Wiedzy o zmianach klimatu i adaptacji do ich skutków oraz kanałów jej upowszechniania w kontekście zwiększania odporności gospodarki, środowiska i społeczeństwa na zmiany klimatu oraz przeciwdziałania i minimalizowania skutków nadzwyczajnych zagrożeń” współfinansowanego ze środków pochodzących z Unii Europejskiej z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Wydarzenie uświetnili swoją obecnością dr inż. Krystian Szczepański – Dyrektor IOŚ-PIB, Adam Guibourgé-Czetwertyński – Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, ks. dr hab. Marek Stokłosa, prof. UKSW – Prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej oraz prof. dr hab. Mirosław Miętus – Zastępca Dyrektora IMGW – PIB.

W konferencji wzięło udział ponad 330 słuchaczy z Polski oraz z zagranicy, którzy mieli okazję wysłuchać prelegentów reprezentujących różne gałęzie nauk prawnych, w tym m. in. prawo międzynarodowe, unijne, konstytucyjne, administracyjne, karne, prawa człowieka czy też prawo energetyczne. Prelegenci reprezentowali uznane w Polsce ośrodki naukowe i badawcze takie jak: IOŚ-PIB, UKSW, INP PAN, UJ, UW, UG, UMCS, UP w Krakowie oraz UJD w Częstochowie.

Podczas konferencji poruszone zostały aktualne tematy związane z problematyką unijnej polityki klimatycznej oraz wyznań jakie stoją przed państwami członkowskimi w związku z przyjętymi przez Unię Europejską założeniami dojścia do neutralności klimatycznej do 2050 r., w tym temat projektu Europejskiego prawa o klimacie czy też problem transformacji energetycznej.

Ciekawym urozmaiceniem wydarzenia były wystąpienia przedstawicieli nauk pozaprawnych, podczas których zaprezentowano prognozy zmian klimatu w Polsce w XXI w. oraz wyzwania związane z koniecznością dostosowania się społeczeństwa i gospodarki do zmian klimatu (adaptacja do zmian klimatu). Dużym zainteresowaniem cieszyła się prelekcja nt. ekonomicznych skutków wprowadzenia granicznego podatku węglowego w UE.

Podczas konferencji słuchacze mieli możliwość zadawania pytań prelegentom. Dla Państwa wygody odpowiedzi na wybrane pytania można znaleźć TUTAJ (PDF 1.31 MB).

Program konferencji dostępny jest TUTAJ (PDF 0.64 MB).

Niniejsze wydarzenie było już drugim tego typu przedsięwzięciem zorganizowanym przez Instytut Ochrony Środowiska – PIB. W 2018 r., we współpracy z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Wpływ zmian klimatu na prawo międzynarodowe i prawo Unii Europejskiej”. Podsumowanie konferencji z 2018 r. można znaleźć TUTAJ.

Zachęcamy do zapoznania się z interesującymi Państwa wystąpieniami zaprezentowanymi podczas konferencji.

OTWARCIE KONFERENCJI

• dr inż. Krystian Szczepański – Dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska – PIB
• Adam Guibourgé-Czetwertyński – Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska
• ks. dr hab. Marek Stokłosa, prof. UKSW – Prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej
• prof. dr hab. Mirosław Miętus – Zastępca Dyrektora Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB

Otwarcie konferencji „Zmiany klimatu w świetle prawa UE i prawa polskiego na tle porównawczym” – YouTube

SESJA I

Wprowadzenie do problematyki zmian klimatu i adaptacji do tych zmian – perspektywa nauk pozaprawnych

• dr hab. inż. Joanna Strużewska, prof. PW (IOŚ-PIB) – Prognozy zmian klimatu w Polsce w XXI w.
• Małgorzata Hajto (IOŚ-PIB) – Wyzwania adaptacji do zmian klimatu. W kierunku odporności miast na zmiany klimatu
• Ewelina Siwiec (IOŚ-PIB) – Ekonomiczne aspekty adaptacji do zmian klimatu
• Robert Jeszke/Maciej Pyrka (KOBiZE/IOŚ-PIB) – Ekonomiczne skutki wprowadzenia granicznego podatku węglowego w UE a ochrona sektorów zagrożonych ucieczką emisji
• prof. dr hab. Mirosław Miętus (IMGW-PIB) – Zagrożenia związane ze współczesną zmianą klimatu na obszarze Polski i potrzeba adaptacji

Sesja I „Wprowadzenie do problematyki zmian klimatu i adaptacji do tych zmian” – YouTube

SESJA II

Zmiany klimatu w świetle prawa instytucjonalnego UE i państw członkowskich. Kompetencje UE i państw członkowskich w zakresie zmian klimatu

• prof. dr hab. Cezary Mik (IOŚ-PIB/UKSW) – Związanie Unii Europejskiej międzynarodowym prawem zmian klimatycznych i jego konsekwencje prawne
• dr hab. Przemysław Saganek, prof. INP PAN (INP PAN) – Problem wyboru podstawy prawnej aktów prawa UE w zakresie zmian klimatu
• Agnieszka Borek (KOBiZE/IOŚ-PIB) – Adaptacja do zmian klimatu jako wymóg ochrony środowiska zgodnie z art. 11 TFUE
• prof. dr hab. Janina Ciechanowicz – McLean (UG) – Implementacja unijnego prawa ochrony klimatu w państwach członkowskich
• dr Michał Łyszkowski (INP PAN) – Art. 74 ust. 4 Konstytucji jako ustrojowa podstawa działań władz publicznych w celu realizacji Nowego Zielonego Ładu

Sesja II „Zmiany klimatu w świetle prawa instytucjonalnego UE i państw członkowskich” – YouTube

SESJA III

Prawo ochrony klimatu a inne gałęzie prawa. Weryfikacja skuteczności norm krajowych i unijnych. Materialne prawo zmian klimatu

PANEL 1

• dr hab. Adam Habuda, prof. INP PAN (INP PAN) – Jednostka wobec zmian klimatu – między podejściem podmiotowym a przedmiotowym (perspektywa prawa UE i prawa państw członkowskich)
• prof. dr hab. Aleksander Lipiński (UJD w Częstochowie) – Niektóre zadania samorządu terytorialnego w zakresie ochrony powietrza
• dr hab. Marek Kulik, prof. UMCS (UMCS) – Ponadnarodowe i krajowe prawo karne a zmiany klimatu
• prof. dr hab. Jarosław Majewski (UKSW) – Zakres kryminalizacji czynów przyczyniających się do niekorzystnych zmian klimatu w prawie polskim
• dr hab. Anna Kalisz, prof. UP (UP w Krakowie) – Dostęp do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących zmian klimatu w świetle Konwencji z Aarhus a orzecznictwo sądowo-administracyjne

Sesja III panel 1 „Prawo ochrony klimatu a inne gałęzie prawa” – YouTube

PANEL 2

• dr Paweł Popardowski (INP PAN) – Wspólna Polityka Rolna wobec współczesnych wyzwań klimatycznych
• dr Alicja Pawłowska – Piorun (KOZK/IOŚ-PIB) – Transport jako narzędzie mitygacji
• dr Marek Rzotkiewicz (UKSW) – Wpływ zmian klimatycznych na realizację Wspólnej Polityki Transportowej w zakresie transportu śródlądowego
• dr Konrad Czech (UKSW) – Rola Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i sądów krajowych w realizacji sprawiedliwości klimatycznej
• dr Joanna Bukowska (IOŚ-PIB) – Projekt rozporządzenia „Europejskie prawo o klimacie”

Sesja III panel 2 „Prawo ochrony klimatu a inne gałęzie prawa” – YouTube

PANEL 3

• dr hab. Adam Szafrański (UW) – Instrumenty powiązania ochrony klimatu i bezpieczeństwa energetycznego w polskim prawie
• dr hab. Mariusz Szyrski (UKSW) – Zmiany klimatyczne a unia energetyczna. Nowe wyzwania dla UE i państw członkowskich
• dr Leszek Karski (UKSW) – Sprawiedliwa transformacja energetyczna jako element wdrażania prawa zrównoważonego rozwoju
• dr Ilona Przybojewska – Recepcja instrumentów rynkowych polityki klimatycznej w państwach członkowskich Unii Europejskiej
• r. pr. Miłosz Tomasik – Granice systemu handlu uprawnieniami do emisji – zasady kwalifikowania instalacji do objęcia systemem w ujęciu praktycznym

Sesja III panel 3 „Prawo ochrony klimatu a inne gałęzie prawa” – YouTube

Zachęcamy do zapoznania się tematyką poszczególnych wystąpień.